Thông qua công tác giải quyết đơn đề nghị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với vụ án Dương Bá T và Triệu Quốc H phạm tội “Đánh bạc” bị Tòa án nhân dân thành phố Z xét xử phúc thẩm tại Bản án hình sự số 971/2019/HSPT ngày 12/12/2019, VKSND cấp cao tại Hà Nội thấy cần thông báo để Viện kiểm sát các cấp rút kinh nghiệm về một số vấn đề như sau:
1. Nội dung vụ án và quá trình giải quyết
Thông qua công tác kiểm tra hành chính, khoảng 0h30 ngày 16/6/2018, Công an thành phố Z đã phát hiện trong điện thoại của Triệu Quốc H có chứa nội dung tham gia cá độ bóng đá, đánh lô, đề. Quá trình điều tra xác định được, H nhắn tin điện thoại chơi cá độ bóng đá và số lô, số đề với Dương Bá T.
Trong ngày 14/6/2018, H đã tham gia đánh bạc bằng hình thức đánh số lô, số đề với T là 15.960.000 đồng trong đó 12.000.000 đồng tiền mua số lô, đề và 3.960.000 đồng tiền trúng thưởng và đánh bạc bằng hình thức cá độ bóng đá số tiền 5.910.000 đồng tiền 01 trận (trong đó có 3.000.000 đồng tiền đặt cược và 2.910.000 đồng tiền thắng cược). Tổng số tiền mà Triệu Quốc H đánh bạc là 21.870.000 đồng.
Dương Bá T nhận 01 tài khoản cá độ của Chu Xuân K, để chơi cá độ. Ngày 14 và 15/6/2018, T đã đặt cược 02 trận bóng đá gồm Nga và Ả rập xê út chơi cá độ 05 kèo tổng cộng 5.000.000 đồng (trong đó tiền đánh cá độ là 4.000.000 đồng và 1.000.000 đồng tiền thắng cá độ); đặt cược (19 kèo trong trận Maroc- Iran với tổng số tiền 25.470.000 đồng (trong đó tiền cược là 18.250.000 đồng, 7.220.000 đồng tiền thắng cược). Vậy tổng số tiền đánh bạc bằng cá độ là 30.470.000 đồng. Ngoài ra, T chỉ đánh bạc với Triệu Quốc H bằng hình thức số lô, số đề và cá độ bóng đá là 21.870.000 đồng.
Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 48/2012/HSST ngày 12/4/2019 của Tòa án nhân dân quận B xét xử Chu Xuân K về tội “Tổ chức đánh bạc”, Dương Bá T và Triệu Quốc H về tội “Đánh bạc”. Áp dụng: điểm b, c khoản 2, khoản 3 Điều 321 Bộ luật Hình sự; điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, xử phạt Dương Bá T 36 tháng tù; phạt bổ sung 10 triệu đồng. Áp dụng: khoản 1,3 Điều 321 Bộ luật Hình sự; điểm i, s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự, xử phạt Triệu Quốc H 19 tháng tù; phạt bổ sung 10 triệu đồng.
Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 971/2019/HSPT ngày 12/12/2019 của Tòa án nhân dân thành phố Z xét xử phúc thẩm chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ đối với Dương Bá T và Triệu Quốc H. Áp dụng điểm b, c khoản 2, khoản 3 Điều 321 Bộ luật Hình sự; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 5; điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự, xử phạt Dương Bá T 24 tháng tù. Áp dụng khoản 1 Điều 321 Bộ luật Hình sự, điểm i, s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự; điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự; Điều 65 Bộ luật Hình sự, xử phạt Triệu Quốc H 19 tháng tù về tội “Đánh bạc” nhưng cho hưởng án treo, thời hạn thử thách 38 tháng.
Tại Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 29/QĐ-VC1-HS ngày 17/11/2020, VKSND cấp cao tại Hà Nội đề nghị hủy Bản án phúc thẩm số 971/2019/HSPT ngày 12/12/2019 của Tòa án nhân dân thành phố Z và giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Ngày 09/4/2021, Hội đồng giám đốc thẩm của Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội chấp nhận kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội hủy bản án hình sự phúc thẩm số 971/2019/HSPT ngày 12/12/2019 của Tòa án nhân dân thành phố Z và giữ nguyên bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân quận B xét xử đối với các bị cáo.
2. Nội dung cần rút kinh nghiệm
Về đánh giá tính chất, mức độ hành vi phạm tội và quyết định mức hình phạt đối với các bị cáo:
- Đối với Dương Bá T: Trong 02 ngày 14 và 15/6/2018, bị cáo Dương Bá T đã 04 lần thực hiện hành vi đánh bạc, số tiền sử dụng cho mỗi lần đánh bạc đều trên 05 triệu đồng, do đó T phải chịu tình tiết tăng nặng “Phạm tội 02 lần trở lên”. Ngoài việc T tự mình đánh bạc, còn cùng với Triệu Quốc H đánh bạc bằng hình thức ghi số lô, đề và cá độ bóng đá. Về nhân thân Dương Bá T chưa có tiền án, tiền sự, có 01 tình tiết giảm nhẹ thành khẩn khai báo quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Do đó, mức hình phạt 03 năm tù, đầu khung hình phạt mà Tòa án cấp sơ thẩm tuyên phạt đối với bị cáo là phù hợp với tính chất hành vi và vai trò của bị cáo trong vụ án. Tại cấp phúc thẩm, Dương Bá T không có thêm tình tiết giảm nhẹ mới nhưng Tòa án cấp phúc thẩm quyết định xét xử giảm hình phạt xuống 02 năm tù cho Dương Bá T là không có căn cứ và chưa tương xứng.
- Đối với Triệu Quốc H: Trong ngày 14/6/2018, H đã 02 lần thực hiện hành vi đánh bạc (trên 05 triệu đồng), bị xử lý theo khoản 1 Điều 32 Bộ luật Hình sự là đúng quy định. Bị cáo có 02 tình tiết giảm nhẹ tại điểm i, s khoản 1 Điều 51 và 01 tình tiết tăng nặng “Phạm tội 02 lần trở lên” tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự. Tòa án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo 19 tháng tù là phù hợp. Ngoài ra, H còn thực hiện nhiều hành vi đánh bạc trong các ngày 12 và 13/6/2018 với số tiền đều dưới 5 triệu đồng. Căn cứ khoản 5 Điều 3 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 thì hành vi phạm tội nhiều lần của bị cáo H không thuộc trường hợp được hưởng án treo. Hơn nữa, tại cấp phúc thẩm không có tình tiết giảm nhẹ mới nhưng Tòa án cấp phúc thẩm quyết định cho Triệu Quốc H được hưởng án treo là trái quy định.
Thông qua công tác giám đốc thẩm vụ án hình sự, VKSND cấp cao tại Hà Nội thấy cần thiết thông báo để VKSND địa phương rút kinh nghiệm nội dung nêu trên nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, đảm bảo việc xét xử đúng người, đúng tội, quyết định mức hình phạt phù hợp để đạt được hiệu quả răn đe, giáo dục riêng cũng như phòng ngừa chung./.