Công việc bức xạ quy định tại khoản 2 Điều 1 Nghị định này bao gồm: Sử dụng nguồn phóng xạ; sản xuất, chế biến chất phóng xạ; lưu giữ tạm thời nguồn phóng xạ và xử lý, lưu giữ chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng; sử dụng thiết bị bức xạ, vận hành thiết bị chiếu xạ; xây dựng cơ sở bức xạ; chấm dứt hoạt động cơ sở bức xạ; xuất khẩu nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nguồn, vật liệu hạt nhân, thiết bị hạt nhân; nhập khẩu nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nguồn, vật liệu hạt nhân, thiết bị hạt nhân; đóng gói, vận chuyển, vận chuyển quá cảnh nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nguồn, vật liệu hạt nhân.

Hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định này bao gồm: Tư vấn kỹ thuật và công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử; đánh giá công nghệ bức xạ, công nghệ hạt nhân; giám định công nghệ bức xạ, công nghệ hạt nhân; kiểm xạ; tẩy xạ; đánh giá hoạt độ phóng xạ; lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị bức xạ; đo liều chiếu xạ cá nhân; kiểm định thiết bị bức xạ; hiệu chuẩn thiết bị ghi đo bức xạ; thử nghiệm thiết bị bức xạ; đào tạo an toàn bức xạ; đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ đối với cá nhân thực hiện các dịch vụ quy định từ điểm a đến điểm k khoản 3 Điều 1 Nghị định này.

Điều kiện cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ

Theo quy định của Nghị định số 142/2020/NĐ-CP, để được cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ, phải đảm bảo các điều kiện về nhân lực; điều kiện bảo đảm an toàn, an ninh; và một số điều kiện khác tùy theo từng công việc.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 5 Nghị định này, để được cấp giấy phép sử dụng nguồn phóng xạ, nguồn nhân thực phải là: Nhân viên bức xạ có Giấy chứng nhận đào tạo an toàn bức xạ phù hợp với công việc bức xạ; có người phụ trách an toàn (người phụ trách an toàn phải có Chứng chỉ nhân viên bức xạ và được bổ nhiệm bằng văn bản trong đó quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn theo khoản 2 Điều 27 của Luật Năng lượng nguyên tử). Trường hợp sử dụng nguồn phóng xạ hở phải có người phụ trách tẩy xạ. gười phụ trách tẩy xạ phải có Chứng chỉ nhân viên bức xạ. Trường hợp sử dụng nguồn phóng xạ hở trong y học hạt nhân (thuốc phóng xạ) phải có nhân viên được đào tạo về vật lý y khoa.

Về điều kiện đảm bảo an toàn, an ninh, phải bảo đảm mức liều chiếu xạ trong ngưỡng cho phép trong điều kiện làm việc bình thường cho nhân viên bức xạ và công chúng; có thiết lập khu vực kiểm soát và khu vực giám sát; có dấu hiệu cảnh báo bức xạ theo tiêu chuẩn; có nội quy an toàn bức xạ;…

Các công việc: Sản xuất, chế biến chất phóng xạ; lưu giữ tạm thời nguồn phóng xạ; xử lý, lưu giữ chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng; sử dụng thiết bị bức xạ, vận hành thiết bị chiếu xạ; chấm dứt hoạt động cơ sở bức xạ;… phải đảm bảo các điều kiện về nhân lực; an toàn, an ninh theo quy định từ Điều 6 đến Điều 13 Mục 1 Chương II Nghị định này.

Thẩm quyền cấp Giấy phép tiến hành công việc bức xạ và Chứng chỉ nhân viên bức xạ

Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy phép tiến hành công việc bức xạ và Chứng chỉ nhân viên bức xạ, trừ các trường hợp: Cấp giấy phép sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán y tế, cấp Chứng chỉ nhân viên bức xạ cho người phụ trách an toàn tại cơ sở X-quang chẩn đoán y tế hoạt động trên địa bàn tỉnh thì do do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp phép. Trường hợp thiết bị X-quang chẩn đoán y tế di động được sử dụng tại các tỉnh khác nhau thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi tổ chức, cá nhân sở hữu, quản lý thiết bị X-quang đặt trụ sở chính cấp giấy phép sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán y tế, cấp Chứng chỉ nhân viên bức xạ cho người phụ trách an toàn.

Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép tiến hành công việc bức xạ có quyền sửa đổi, bổ sung, gia hạn, cấp lại Giấy phép tiến hành công việc bức xạ.

Thời hạn của Giấy phép tiến hành công việc bức xạ và Chứng chỉ nhân viên bức xạ

Theo Điều 37 Nghị định số 142/2020/NĐ-CP, chứng chỉ nhân viên bức xạ không có thời hạn. Giấy phép tiến hành công việc bức xạ có thời hạn như sau:

- 12 tháng đối với các công việc: Nhập khẩu, xuất khẩu nguồn phóng xạ nhóm 4, nhóm 5 theo QCVN 6:2010/BKHCN (Cấp cho từng chuyến hàng đối với nguồn phóng xạ kín, nhiều chuyến hàng đối với nguồn phóng xạ hở).

- 06 tháng đối với các công việc: Nhập khẩu, xuất khẩu nguồn phóng xạ nhóm 1, nhóm 2, nhóm 3 theo QCVN 6:2010/BKHCN, vật liệu hạt nhân, thiết bị hạt nhân (cấp cho từng chuyến hàng).

- 06 tháng đối với các công việc: Vận chuyển quá cảnh nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nguồn, vật liệu hạt nhân.

- 05 năm đối với công việc vận hành thiết bị chiếu xạ.

- 03 năm đối với các công việc bức xạ khác.

Thời hạn của giấy phép gia hạn được tính từ ngày hết hạn của giấy phép cũ. Giấy phép sửa đổi, bổ sung, cấp lại có thời hạn như thời hạn của giấy phép cũ, trừ trường hợp sửa đổi giấy phép để hợp nhất các giấy phép đã được cấp và còn hiệu lực thì có thời hạn theo thời hạn của giấy phép được cấp gần nhất.

Điều kiện cấp giấy đăng ký hoạt động; điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề; thủ tục cấp giấy đăng ký hoạt động và chứng chỉ hành nghề đối với dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử được thực hiện theo quy định tại Chương III Nghị định này.

Tổ chức, cá nhân đã được cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ, giấy đăng ký hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử trước ngày Nghị định số 142/2020/NĐ-CP có hiệu lực, được tiếp tục hoạt động cho đến khi giấy phép, giấy đăng ký hết thời hạn hiệu lực. Tổ chức, cá nhân đã nộp hồ sơ đề nghị nhưng đến ngày Nghị định số 142/2020/NĐ-CP có hiệu lực vẫn chưa được cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ, chứng chỉ nhân viên bức xạ, giấy đăng ký hoạt động hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử hoặc chứng chỉ hành nghề dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử phải bổ sung hồ sơ theo quy định tại Nghị định này. Điều kiện đào tạo về vật lý y khoa đối với các cơ sở y học hạt nhân, cơ sở xạ trị được áp dụng kể từ ngày 01/2/2026.