Trong chuyến đi công tác đến Viện kiểm sát nhân dân các tỉnh khu vực Tây Nam Bộ, đồng thời dự Hội thảo sơ kết công tác tuyên truyền thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" gắn với việc thực hiện Quy định số 169 về "Bồi dưỡng và tuyển chọn Kiểm sát viên giỏi" tại thành phố Tân An, tỉnh Long An do Tạp chí Kiểm sát phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Long An tổ chức vào tháng 9/2010, tôi đã có dịp làm quen và trò chuyện với anh Nguyễn Hoài Hải - một Kiểm sát viên giỏi của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre. Qua cuộc trò chuyện, tôi được biết:
Anh Nguyễn Hoài Hải được tuyển dụng vào ngành Kiểm sát từ năm 1990, đến nay anh đã 22 năm công tác trong ngành Kiểm sát, trải qua nhiều năm công tác, vừa làm vừa nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm ở đồng nghiệpvà được bố trí ở các khâu nghiệp vụ khác nhau. Từ năm 2006, anh được điều về công tác ở Phòng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm hình sự, đến nay anh đã tham gia xét xử hàng trăm vụ án phúc thẩm, kiểm tra nhiều cáo trạng và bản án sơ thẩm. Trong công tác, anh luôn tuân thủ quy chế nghiệp vụ và các quy định của pháp luật; các thao tác nghiệp vụ đúng trình tự, thời gian luật định, trung thực, chính xác và đảm bảo chế độ bảo mật, báo cáo của Ngành. Những vụ án được phân công giải quyết, anhđều nghiên cứu kỹ hồ sơ để kiểm tra, đánh giá các chứng cứ và thủ tục tố tụng đối với vụ án; nội dung kháng cáo - kháng nghị, đề xuất quan điểm phù hợp với pháp luật; dự kiến các tình huống có khả năng phát sinh tại phiên toà để chuẩn bị đề cương xét hỏi. Tại phiên toà, anh chủ động tham gia xét hỏi, nắm chắc chứng cứ, xác định đúng trọng tâm, tranh luận sắc bén, bình tĩnh, tự tin, ứng xử linh hoạt, có văn hoá, kiểm sát chặt chẽ phần thủ tục tố tụng để kịp thời phát hiện những vi phạm thiếu sót của Hội đồng xét xử, ghi chép đầy đủ diễn biến tại phiên toà làm cơ sở kiểm tra biên bản phiên toà và những quyết định của Hội đồng xét xử. Sau phiên toà, anh thực hiện đầy đủ, kịp thời các thao tác nghiệp vụ đúng theo quy chế nghiệp vụ Ngành.
Với sự nỗ lực phấn đấu hàng năm, anhHoài Hải đều được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.Hai mươi năm công tác trong ngành Kiểm sát tỉnh Bến Tre, anh Nguyễn Hoài Hải có 11 năm đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”, trong đó có 5 năm liên tục (từ năm 1998 đến năm 2002) đạt danh hiệu "Chiến sỹ thi đua cơ sở"; được tặng nhiều Bằng khen của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; năm 2002 được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; năm 2008 được công nhận đạt danh hiệu Kiểm sát viên giỏi; năm 2009, được công nhận Chiến sỹ thi đua Ngành và được tặng Bằng khen của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong các đợt thi đua ngắn ngày; 4 năm liên tục (từ năm 2008 đến năm 2011) được công nhận đạt thành tích xuất sắc trong các đợt thi đua thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Những thành tích mà anh Hoài Hải đạt được đến ngày hôm nay là cả một quá trình phấn đấu, rèn luyện, tích lũy những kinh nghiệm và bài học của anh. Anh đã kể cho tôi nghe nhiều vụ án mà anh đã trực tiếp giải quyết và phát hiện được vi phạm, điển hình như: Vụ Mai Tấn Sĩ, phạm tội “Cố ý gây thương tích”, hay vụ Nguyễn Tấn Ngọc, phạm tội “Trộm cắp tài sản”. Tòa án cấp huyện xét xử sơ thẩm áp dụng hình phạt không đúng, vi phạm tố tụng; anh đã tham mưu cho Lãnh đạo VKSND tỉnh kháng nghị phúc thẩm, kết quả xét xử Tòa án tỉnh đều chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh, hủy án sơ thẩm.
Qua hơn 20 mươi năm công tác trong ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre, anh Hoài nam đã rút ra những bài học và kinh nghiệm cho mình: Để đạt danh hiệu Kiểm sát viên giỏi, trước hết, Kiểm sát viên phải có lý tưởng cách mạng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; tâm huyết với nghề, yêu ngành. Thực thi chức trách, nhiệm vụ phải lấy "tâm, đức" làm kim chỉ nam cho hành động; với một mục đích duy nhất là "phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân"; vì lợi ích của Đảng, Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của công dân và uy tín của Ngành. Thứ hai, phải thường xuyên rèn luyện phẩm chất đạo đức của người cán bộ Kiểm sát "Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn"; kiên định, vững vàng về chính trị tư tưởng, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống; không ngừng học tập để nâng cao lý luận chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, không chạy theo lối sống thực dụng, ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân; sống giản dị, hòa đồng, thương yêu giúp đỡ mọi người; không lợi dụng chức trách, nhiệm vụ để trục lợi cho bản thân và gia đình. Thứ ba, đểtránh được những sai sót về chuyên môn nghiệp vụ thì phải giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, muốn vậy, phải thường xuyên nghiên cứu chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các văn bản luật như luật hình sự, tố tụng hình sự, dân sự, tố tụng dân sự, tố tụng hành chính... và các văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật như Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Thông tư liên tịch và các văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật khác..., đồng thời, học hỏi kinh nghiệm của những đồng nghiệp “tiền bối” và từ các vụ án “tiền lệ” để nhận thức pháp luật chính xác, đầy đủ và kịp thời nắm bắt nhanh những quy định mới để áp dụng vào thực tiễn công tác. Thứ tư, khi giải quyết án, Kiểm sát viên phải nghiên cứu kỹ hồ sơ, phân tích, đánh giá chứng cứ trên cơ sở khoa học, khách quan, toàn diện để phát hiện những vi phạm, thiếu sót của cấp sơ thẩm;đặc biệt, chú trọng các vi phạm về thủ tục tố tụng đối với vụ án hình sự để đảm bảo quyền lợi của bị cáo và những người tham gia tố tụng, tránh những vi phạm, thiếu sót không đáng có, dẫn đến phải hủy án để điều tra, xét xử lại.
Bên cạnh những bài học, kinh nghiệm nói trên, anh cũng cho tôi biết bài học tâm đắc nhất được anh rút ra từ quá trình phấn đấu của mình. Anh nói:"Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn'' - đó làlời dạy của Bác Hồ đối với người cán bộ Kiểm sát. Trong quá trình 22 năm làm công tác kiểm sát, anh luôn rèn luyện, phấn đấu làm theo những lời dạy của Bác Hồ đã dạy và lấy đó làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động tiến hành tố tụng của mình.Nhờ làm theo lời dạy của Bác, ở bất cứ khâu nghiệp vụ nào anh cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, đối với công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm án hình sự, anh thấm nhuần và làm theo lời dạy của Bác, nắm vững quy chế nghiệp vụ, thực hiện đầy đủ, chính xác, tự tin các thao tác nghiệp vụ, chưa để xảy ra vi phạm thiếu sót, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội, đó là bài học mà anh tâm đắc nhất khi phấn đấu làm theo lời dạy của Bác Hồ đối với cán bộ Kiểm sát. Nhất là từ khi triển khai thực hiện cuộc vận động ''Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" và làm theo lời dạy của Bác Hồ đối với cán bộ Kiểm sát ''Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn"và đặc biệt hơn nữa là trong giai đoạn hiện nay khi ngành Kiểm sát đang triển khai thực hiện cuộc vận động "Xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, bản lĩnh và kỷ cương, công tâm và trách nhiệm", anh đã luôn nhận thức sâu sắc rằngđây là một phương thức để mỗi cán bộ Kiểm sát tự soi rọi, rèn luyện, phấn đấu hoàn thiện chính mình, đủ đức, đủ tài hoàn thành trọng trách mà Đảng và Nhà nước giao phó, xứng đáng với lòng tin của nhân dân. Với riêng bản thân anh, là một Kiểm sát viên, anh luôn tích cực thực hiện tốt các cuộc vận động của Trung ương cũng như của Ngành, xác định đó là nhiệm vụ thường xuyên cần phải phấn đấu thực hiện, nhất là khi các cơ quan tư pháp nói chung, Ngành ta nói riêng đang tiến hành thực hiện chủ trương cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng đội ngũ Kiểm sát viên theo tinh thần Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị.
Hoàng Minh - Bảo Châu