VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

“Gây thiệt hại trong khi bắt giữ người phạm tội” là một trong những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự mới, lần đầu tiên được quy định tại Điều 24 Bộ luật Hình sự năm 2015. Tuy nhiên, một số nội dung còn có nhiều cách hiểu khác nhau (về phạm vi, các trường hợp bắt giữ được loại trừ trách nhiệm hình sự; chủ thể được loại trừ trách nhiệm hình sự...). Do đó, liên ngành tư pháp trung ương cần có văn bản hướng dẫn để việc nhận thức và áp dụng được thống nhất.

Trong thực tiễn kiểm sát quyết định công nhận hòa giải thành tại Tòa án còn gặp một số vướng mắc như: Hình thức của quyết định hòa giải thành chưa thống nhất; chưa có quy định cụ thể về việc Tòa án phải cung cấp tài liệu, hồ sơ công nhận hòa giải thành cho Viện kiểm sát; chưa có mẫu phiếu kiểm sát hòa giải thành…

Tóm tắt: Việc đánh giá chứng cứ, xác định chính xác tội danh trong nhóm tội xâm phạm tính mạng sức khỏe (Giết người, Cố ý gây thương tích) và một số tội danh liên quan (Gây rối trật tự công cộng) do hành vi vượt quá của các đồng phạm gây ra trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự. Bài viết nêu lên một số trường hợp dễ nhầm lẫn trong quá trình định tội danh từ đó chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, bất cập về quy định pháp luật; đồng thời đề xuất một số định hướng pháp luật giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng định tội danh chính xác, tránh tình trạng oan, sai, bỏ lọt tội phạm.

Kiểm sát thi hành án dân sự về thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế đòi hỏi Kiểm sát viên phải xác định rõ nội dung, đối tượng kiểm sát; đồng thời, chú ý các kỹ năng kiểm sát chuyển giao bản án, quyết định của Tòa án; kiểm sát việc thỏa thuận về thi hành án; kiểm sát việc xác minh điều kiện thi hành án...

Ngày 12/11/2021, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 33/QH15 về tổ chức phiên tòa trực tuyến. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tổ chức phiên tòa trực tuyến, xét xử online khi dịch bệnh đang diễn biến phức tạp. Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến thay vì phiên tòa truyền thống trực tiếp như trước đây là nhu cầu, xu hướng tất yếu của hoạt động tư pháp; xét xử trực tuyến nói riêng, tố tụng trực tuyến nói chung phù hợp với chủ trương của Đảng, các nguyên tắc cơ bản và thủ tục tố tụng do pháp luật quy định; phù hợp với thực tiễn; đảm bảo tư pháp không chậm trễ; tiết kiệm chi phí xã hội.

Thông qua công tác kiểm sát theo thủ tục giám đốc thẩm vụ án dân sự “Yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu” giữa nguyên đơn cụ Ngô Quang Đ với bị đơn Văn phòng công chứng LV do TAND thành phố P giải quyết tại Bản án phúc thẩm số 20/2020/DS-PT ngày 16/01/2020, VKSND cấp cao tại Thành phố D thấy Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm có vi phạm trong việc đánh giá chứng cứ dẫn đến tuyên bố bản Di chúc số công chứng 360.2014/DC ngày 01/4/2014 do cụ N lập tại Văn phòng công chứng LV vô hiệu không có căn cứ. VKSND cấp cao tại thành phố D thấy cần thông báo để rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát trong lĩnh vực dân sự.

Bài viết tập trung phân tích, làm sáng tỏ một số chủ trương, định hướng trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về Chiến lược cải cách tư pháp; đồng thời, đề cập đến vai trò của chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân, từ đó đưa ra một số yêu cầu và giải pháp tiếp tục hoàn thiện chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng.

Ngày 01/3/2022, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Chỉ thị số 03/CT-VKSTC về công tác thanh tra trong ngành Kiểm sát nhân dân.

Vừa qua, VKSND tối cao, TAND tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động - Thương binh và xã hội ban hành Thông tư liên tịch số 01/2022/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP-BLĐTBXH quy định về phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm các vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.

Trong các cơ quan của Bộ đội biên phòng, Đồn biên phòng là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Tuy nhiên, thực tiễn còn xảy ra một số bất cập do quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và Luật tổ chức Cơ quan điều tra hình sự năm 2015 về nhiệm vụ, quyền hạn điều tra của Bộ đội biên phòng chưa thống nhất.

Ngày 22/02/2022, VKSND tối cao ban hành Hướng dẫn số 20/HD-VKSTC về việc khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19.

Thông qua công tác kiểm sát xét xử giám đốc thẩm đối với Bản án số 102/2020/DS-PT, ngày 28/02/2020 của TAND Thành phố H giải quyết vụ án “Tranh chấp đòi tài sản và yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Thu T với bị đơn là bà Đồng Thị N đã có hiệu lực pháp luật, VKSND cấp cao tại Thành phố H thấy cần thông báo để rút kinh nghiệm như sau:

Vấn đề vướng mắc trong thực tiễn thi hành quy định tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự năm 2015 là trường hợp bị cáo bị kết án phạt tù nhưng được cho hưởng án treo thì thời hạn tạm giữ, tạm giam đó do Hội đồng xét xử trừ vào thời hạn phạt tù trong bản án đã cho hưởng án treo, hay khi họ phạm tội mới trong thời gian thử thách hoặc Hội đồng phiên họp trừ khi họ vi phạm nghĩa vụ từ 02 lần trở lên?

Bộ luật Hình sự năm 2015 đã cơ bản khắc phục việc quy định “định tính” bằng quy định “định lượng” cụ thể, ví dụ các loại tội phạm về xâm hại sở hữu, ma túy… đều quy định mức khởi điểm phải chịu trách nhiệm hình sự, các trường hợp phạm tội dưới mức khởi điểm có thể phải chịu trách nhiệm hình sự nếu đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị kết án về tội đó.

Thông qua công tác kiểm sát xét xử phúc thẩm đối với vụ án “Khiếu kiện quyết định hành chính về thu hồi đất" giữa Người khởi kiện - Bà Nghiêm Thị L với Người bị kiện - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân (UBND) thành phố H; Chủ tịch UBND quận N; UBND quận N và Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan UBND phường TM, quận N, thành phố H.